Cách đọc bản vẽ xây dựng nhà ở là một kỹ năng quan trọng dành cho những ai muốn tham gia vào quá trình xây dựng ngôi nhà. Trong bài viết này, MONACO sẽ hướng dẫn cách đọc bản vẽ thiết kế nhà ở đơn giản nhất để bạn có thể tham khảo và hiểu rõ các thông tin quan trọng trên bản vẽ xây dựng nhà ở.
>>>> ĐỌC THÊM: Báo giá xây nhà trọn gói nhà phố uy tín, mới nhất tại Hà Nội
1. Bản vẽ xây dựng nhà ở là gì?
Bản vẽ xây dựng nhà ở còn được gọi là bản vẽ thiết kế, là tập hợp các mặt bằng, mặt bên, mặt đứng và mặt cắt của các phần tử trong công trình. Được minh họa bằng các ký hiệu theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam, bản vẽ này có mục đích cung cấp tài liệu cho hồ sơ, hợp đồng xây dựng và cung cấp nền tảng để thi công, giúp tránh sai sót và nhầm lẫn trong quá trình xây dựng và hoàn thiện công trình.
2. Phân loại bản vẽ xây dựng nhà ở
Dưới đây là thông tin các loại bản vẽ xây dựng nhà ở phổ biến, giúp bạn hiểu rõ hơn về từng loại và mục đích sử dụng của chúng trong quá trình thiết kế, xây dựng nhà ở:
- Bản vẽ xin phép xây dựng: Giấy tờ quan trọng để xin cấp phép xây dựng, cần thể hiện vị trí, diện tích, kết cấu và số tầng của công trình để xin cấp phép xây dựng từ Ủy ban nhân dân địa phương.
- Bản vẽ thiết kế: Bao gồm các loại bản vẽ như sau:
- Bản vẽ phác thảo: Được sử dụng để khám phá ý tưởng ban đầu cho thiết kế.
- Bản vẽ mặt bằng (tổng thể): Thể hiện mặt bằng tổng thể của công trình.
- Bản vẽ mặt bằng (sơ bộ): Chi tiết từng không gian trong nhà như tầng trệt, tầng áp mái.
- Bản vẽ mặt cắt: Thể hiện phần cắt của công trình.
- Bản vẽ mặt đứng: Chi tiết mặt tiền của công trình.
- Khung tên: Chứa thông tin công ty và đóng dấu.
- Bản đồ họa vị trí: Thể hiện vị trí và tọa độ của khu đất xây dựng.
- Bản vẽ phối cảnh: Hiển thị tầm nhìn 3D của công trình trong không gian thực tế.
>>>> THAM KHẢO NGAY: Báo giá hoàn thiện nhà đã xây thô cập nhật mới nhất 2024
3. Cách đọc bản vẽ xây dựng nhà ở đơn giản, dễ hiểu
Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế và thi công xây dựng, MONACO sẽ hướng dẫn bạn cách đọc bản vẽ xây dựng nhà ở một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, giúp chủ đầu tư tự tin tham gia vào các khâu thiết kế, thi công và giám sát công trình.
3.1 Cách đọc bản vẽ mặt bằng xây dựng nhà ở
Trong bản vẽ thiết kế, mặt bằng đầu tiên là bản vẽ quy hoạch tổng. Mặt bằng này biểu diễn các tầng của ngôi nhà, với các mặt phẳng cắt ngang cách nhau khoảng 1,5m. Các khu vực như phòng ngủ, phòng khách, phòng bếp, phòng sinh hoạt chung, phòng vệ sinh, cửa đi, hành lang và cầu thang được thể hiện rõ trên mặt bằng.
Để đọc bản vẽ mặt bằng xây dựng nhà ở đúng cách, bạn cần chú ý đến những điều sau về dãy kích thước:
- Dãy kích thước sát đường biên của mặt bằng: ghi chiều dài và chiều rộng của các mảng tường và lỗ cửa.
- Dãy thứ hai: Ghi kích thước khoảng cách giữa các trục tường, trục cột,…
- Dãy bên ngoài: Ghi kích thước giữa các trục tường biên theo chiều dọc hoặc ngang của ngôi nhà.
Cách đọc bản vẽ thiết kế mặt bằng nhà ở chính xác như sau:
- Xem kích thước chiều dài và rộng của mỗi phòng.
- Xác định các kích thước để đặt vị trí và chiều rộng của cửa sổ, cửa ra vào trên các tường và vách ngăn trong nhà, cũng như kích thước của cầu thang.
- Kiểm tra chiều dày của các tường, vách ngăn và kích thước mặt cắt của các cột.
- Ghi diện tích từng phòng bằng đơn vị m2, chỉ hiển thị con số diện tích với dấu gạch dưới.
Trên bản vẽ mặt bằng này, bạn sẽ thấy các ký hiệu nội thất như bàn, ghế sofa, tủ, giường ngủ, chậu rửa, bồn tắm và hướng đi của cầu thang trong trường hợp nhà cao tầng.
3.2 Cách đọc bản vẽ mặt đứng của ngôi nhà
Bản vẽ mặt đứng là hình ảnh cắt xuyên qua ngôi nhà theo mặt phẳng đứng. Nó cho thấy hình dáng bên ngoài của ngôi nhà khi nhìn từ các hướng khác nhau như phía trước, phía sau, bên phải hoặc bên trái. Bản vẽ này thể hiện sự đẹp về nghệ thuật, tỷ lệ và kích thước của từng không gian trong ngôi nhà.
Để đọc bản vẽ mặt đứng chính xác, bạn cần biết hướng mặt đứng nhìn ra, phù hợp với các hướng di chuyển của người. Bản vẽ này không cần ghi kích thước chi tiết, nhưng có thể ghi tên các trục tường biên, ví dụ như trục A-C cho phép nhìn thấy mặt tiền, trục 5-1 là bên phải, trục 1-5 là bên trái và trục C-A là phía sau ngôi nhà. Điều này giúp bạn đọc bản vẽ xây dựng một cách đơn giản và chính xác.
3.3 Cách đọc bản vẽ mặt cắt xây dựng
Bản vẽ mặt cắt của ngôi nhà là hình ảnh cắt ngang qua không gian của ngôi nhà, được tạo ra từ mặt cắt tưởng tượng thẳng đứng, song song với các mặt phẳng hình chiếu. Nếu mặt cắt đi dọc theo chiều dài của ngôi nhà, gọi là mặt cắt dọc; nếu đi theo chiều ngang, gọi là mặt cắt ngang.
Thông qua mặt cắt này, bạn có thể xem chiều cao của các tầng, vị trí các cửa sổ và cửa ra vào, kích thước của tường, cầu thang và chi tiết kiến trúc bên trong các phòng.
>>>> ĐỌC THÊM: Báo giá xây nhà phần thô tại Hà Nội cập nhật mới nhất 2024
3.4 Cách đọc bản vẽ phối cảnh xây dựng nhà ở
Cách đọc bản vẽ xây dựng nhà ở phối cảnh xây dựng nhà ở khá đơn giản. Bản vẽ này sẽ hiển thị cho bạn một hình ảnh trực quan về công trình sẽ như thế nào khi hoàn thành. Điều này giúp bạn dễ dàng hình dung và thiết kế ngôi nhà của mình theo cách chính xác và sáng tạo hơn.
3.5 Cách đọc bản vẽ kết cấu nhà ở
Trong bản vẽ kết cấu nhà, các nét vẽ chính được sử dụng như sau:
- Cốt chịu lực được vẽ bằng nét đậm (s đến 2s).
- Cốt phân bố và cốt đai được vẽ bằng nét đậm vừa (2s).
- Đường bao quanh cấu kiện được vẽ bằng nét mảnh (3s).
Số liệu trước ký hiệu φ chỉ số lượng thanh thép. Nếu sử dụng một thanh, không cần ghi.
Dưới đường kẻ ngang, số sau chữ L chỉ chiều dài thanh thép, bao gồm cả đoạn uốn móc ở đầu nếu có. Số sau chữ a chỉ khoảng cách giữa hai trục thanh thép cùng loại. Chỉ cần ghi đầy đủ đường kính, chiều dài của thanh thép lần đầu tiên xuất hiện trong biểu đồ. Các lần sau, chỉ cần ghi số ký hiệu.
Khi đọc bản vẽ kết cấu, bạn cần chú ý:
- Xem bố trí cốt thép trên hình chiếu chính để tìm vị trí chúng trên các mặt cắt và tham khảo trong bảng kê.
- Các mặt cắt nên được bố trí gần hình chiếu chính. Nếu tỉ lệ mặt cắt khác với tỉ lệ hình chiếu chính, cần ghi rõ tỉ lệ của mặt cắt đó (thường là 1:20, 1:50, 1:100 cho bản vẽ kết cấu bê tông cốt thép).
3.6 Cách đọc bản thiết kế xây dựng móng trong nhà ở
Cách đọc bản thiết kế xây dựng móng trong nhà ở chi tiết bao gồm 5 phần chính, mô tả 5 loại móng nhà phổ biến, bao gồm:
- Bản vẽ mặt cắt móng băng: Chiều cao của móng là 600mm, trong đó 250mm là phần thân móng và 250mm là phần vuốt lên, chiều rộng của móng là 1200mm. Được bố trí 6 thanh thép phi 20, gồm 3 thanh ở lớp trên và 3 thanh ở lớp dưới. Các thanh thép phi 12 được đan cách nhau 200 mm dưới cùng của móng, trước khi đổ bê tông mác 100 hoặc lớp gạch thông thường.
- Bản vẽ chi tiết cổ móng: Cổ móng là phần bẻ mỏ liên kết với đế móng, có khoảng cách mỏ là 200mm. Mỗi cổ móng có 4 thanh thép phi 20 và đai cột bằng sắt 6, cách nhau 150mm.
- Bản vẽ mặt cắt tường móng: Mặt cắt này thể hiện xây tường từ móng lên đến cốt không, độ cao 220mm để đổ giằng bê tông chống thấm. Thường sử dụng gạch đặc dưới cốt không để đảm bảo tính chống thấm.
- Mặt cắt dầm chân thang: Có lót bằng bê tông mác 100 và xây gạch đặc đỡ. Dầm được liên kết với thang bằng 4 thanh sắt phi 16 (2 trên và 2 dưới) và đai sắt bằng sắt phi 6, cách nhau 15 cm.
- Chi tiết móng đơn: Thể hiện chiều rộng, chiều dài của móng và số lượng sắt cột. Thường được sử dụng 4 thanh sắt phi 18 và đáy được đan bằng sắt phi 12, cách nhau 17cm. Bản vẽ cũng chỉ ra vị trí dầm liên kết vào móng.
>>>> XEM THÊM: TOP 30+ mẫu nhà vuông 2 tầng 80m2 hot nhất hiện nay
4. Trình tự đọc bản vẽ thiết kế nhà ở đúng chuẩn
Đọc bản vẽ thiết kế xây dựng nhà ở là kỹ năng cần thiết để bạn có thể hình dung ngôi nhà tương lai, giám sát thi công hiệu quả và tránh sai sót. Dưới đây là trình tự cách đọc bản vẽ xây nhà đúng chuẩn:
- Bước 1: Đọc bản vẽ mặt bằng tổng để hiểu cấu trúc và không gian của công trình, từ tầng 1, tầng 2,… đến các chức năng bên trong như phòng khách, phòng ngủ, phòng bếp, phòng thờ, nhà vệ sinh, hành lang và cửa.
- Bước 2: Đọc bản vẽ phối cảnh để nhìn tổng thể của ngôi nhà hoàn thiện.
- Bước 3: Đọc bản vẽ mặt đứng để nhận diện hình dáng kiến trúc bên ngoài.
- Bước 4: Đọc bản vẽ mặt cắt để hiểu không gian từng tầng trong công trình.
- Bước 5: Đọc bản vẽ kết cấu để chú ý đến các chi tiết như móng, cột, dầm, sàn, cầu thang.
5. Hiểu cách đọc bản vẽ thiết kế nhà ở có quan trọng?
Nắm vững cách đọc bản vẽ xây dựng nhà ở mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong quá trình xây nhà:
- Giúp gia chủ tiết kiệm và kiểm soát chi phí, từ việc ước lượng và tính toán chi phí vật liệu xây dựng đến phát sinh trong quá trình thi công.
- Dễ dàng ước lượng khối lượng vật tư cần thiết, tránh lãng phí hoặc thiếu hụt vật tư.
- Đảm bảo tính thẩm mỹ của công trình với khả năng điều chỉnh và thẩm định kịp thời.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi và điều chỉnh với kiến trúc sư, đảm bảo sự hiểu biết đầy đủ về các yêu cầu cụ thể của công trình.
- Kiểm soát và giám sát quá trình thi công một cách chặt chẽ, giảm thiểu sai sót và đảm bảo chất lượng công trình.
- Đảm bảo tính hợp lệ của quá trình nghiệm thu hợp đồng, tránh phát sinh vấn đề sau khi công trình đã hoàn thành.
>>>> XEM THÊM: Cập nhật thiết kế nhà 2 tầng chữ L 4 phòng ngủ hot nhất 2024
6. Quy định về các ký hiệu trong bản vẽ xây dựng nhà ở
Các ký hiệu trong bản vẽ xây dựng nhà ở được chuẩn hóa theo tiêu chuẩn xây dựng, giúp đảm bảo tính đồng nhất và hiệu quả trong việc truyền tải thông tin kỹ thuật. Cùng tìm hiểu quy định của các ký hiệu trong bản vẽ để áp dụng vào thực tiễn xây dựng.
6.1 Quy định về khung bản vẽ và khung tên
Quy định về khung bản vẽ và khung tên được xây dựng trên nền tảng pháp lý và kỹ thuật vững chắc, đảm bảo tính chuyên nghiệp và hiệu quả trong hoạt động thiết kế và thi công.
- Khung bản vẽ là hình chữ nhật dùng để giới hạn phần giấy và thông tin. Khung bên ngoài có độ rộng 10mm (đối với khổ A0 và A1) hoặc 5mm (đối với khổ A2, A3, A4), được vẽ đậm để phân biệt.
- Khung tên bản vẽ có thể được đặt dọc hoặc ngang, thường bố trí ở góc phải bên dưới. Các thông tin trên khung tên được thiết kế sao cho chữ ghi hướng lên trên hoặc sang trái, giúp dễ dàng tìm kiếm và tránh thất lạc bản vẽ.
6.2 Quy định về các nét vẽ
Trong bản vẽ xây dựng, các quy định về nét vẽ giúp kiến trúc sư và các nhà thầu hiểu rõ thông tin chi tiết. Thứ tự ưu tiên các nét vẽ khi trùng nhau như sau:
- Nét liền đậm: Đường bao thấy, cạnh thấy
- Nét đứt: Đường bao khuất, cạnh khuất
- Nét chấm gạch mảnh: Giới hạn mặt phẳng cắt (hai đầu có nét đậm)
- Nét chấm gạch mảnh: Đường tâm, trục đối xứng
- Nét liền mảnh: Đường kích thước
6.3 Quy định về tỷ lệ
Tỷ lệ của bản vẽ xây dựng xác định mối quan hệ giữa kích thước trên bản vẽ và kích thước thực tế của đối tượng. Các tỷ lệ phổ biến như 1:5, 1:10, 1:50, 1:100, 1:500, 1:200, 1:1000, 1:2000 được lựa chọn tùy theo độ phức tạp và quy mô của công trình.
- Tỷ lệ từ 1:50.000 đến 1:2000 thường áp dụng cho bản đồ đô thị, quy hoạch đô thị và khảo sát từ không.
- Tỷ lệ từ 1:1000 đến 1:500 thường được dùng để tổng quan các công trình trong mạng lưới đô thị.
- Tỷ lệ từ 1:250 đến 1:200 thích hợp cho mặt bằng, mặt cắt của các tòa nhà lớn.
- Tỷ lệ từ 1:150 đến 1:100 thường sử dụng cho các công trình và tác phẩm kiến trúc ban đầu.
- Tỷ lệ từ 1:75 đến 1:25 phù hợp cho việc phác thảo kết cấu và bố cục các tầng.
- Tỷ lệ từ 1:20 đến 1:10 thường dành cho đồ nội thất và chi tiết cụ thể.
- Tỷ lệ từ 1:5 đến 1:1 yêu cầu chi tiết kỹ thuật cao hơn.
- Đối với hồ sơ thiết kế nhà hiện đại, tỷ lệ phổ biến nhất là 1:100
6.4 Quy định ghi kích thước
Trên bản vẽ thiết kế xây dựng, việc kích thước được biểu diễn bao gồm đường dóng, đường kích thước và con số kích thước. Quy trình biểu diễn kích thước bao gồm vẽ đường dóng trước, sau đó là vẽ đường kích thước và ghi con số kích thước. Các quy định chung về kích thước bao gồm:
- Kích thước trên bản vẽ là kích thước thực của vật thể, không phụ thuộc vào tỷ lệ của hình biểu diễn.
- Kích thước dài được đo bằng đơn vị mm, không ghi đơn vị sau con số kích thước.
- Kích thước cao được đo bằng đơn vị m, không ghi đơn vị sau con số kích thước.
- Kích thước góc được đo bằng đơn vị độ, phút, giây và phải ghi đơn vị sau con số kích thước.
>>>> ĐỌC THÊM: Báo giá xây nhà trọn gói nhà phố uy tín, mới nhất tại Hà Nội
7. Những ký hiệu quan trọng khi đọc bản vẽ xây dựng nhà ở
Những ký hiệu quan trọng khi đọc bản vẽ xây dựng nhà ở cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về kết cấu, chiều cao, và vị trí của các thành phần quan trọng như cửa sổ, cửa ra vào, và các tiện ích nội thất khác. Đây là những yếu tố cần thiết để hiểu rõ và triển khai thi công công trình một cách chính xác và hiệu quả.
- Ký hiệu cửa sổ, cửa ra vào, lỗ trống, vách ngăn
- Ký hiệu cầu thang và dốc
- Ký hiệu chiếu sáng, ổ điện và công tắc
- Ký hiệu vật liệu xây dựng
- Ký hiệu bản vẽ thiết kế nội thất
- Ký hiệu các bộ phận cần sửa
Trên đây là những hướng dẫn cách đọc bản vẽ xây dựng nhà ở cơ bản và dễ hiểu nhất. Hy vọng rằng, với những kiến thức MONACO chia sẻ, bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn khi tiếp cận các bản vẽ và có thể tham gia vào quá trình xây dựng một cách hiệu quả.
){kind=link}